وقتی صحبت از نساجی سنتی در خوزستان به میان می‌آید، شاید بسیاری نام شهرستان‌های شوشتر، بهبهان و دزفول در ذهن تداعی شوند، زیرا قدمت آن در این شهر‌ها زیاد است و ردپای آن را می‌توان پیدا کرد.
در روزگاران قدیم، به دلیل اینکه در شوشتر علاوه بر کارگاه‌های قزبافی، کارگاه ملحفه بافی، موج بافی، چوقابافی، سجاده بافی، مقنا و شیله زنانه، مشک دوزی، زرگری، آهنگری، سازسازی، سفالگری، نمدمالی، گونی بافی و گیوه دوزی وجود داشت، مرکز نساجی سنتی ایران محسوب می‌شد.
حال ناخوش صنایع سنتی خوزستان
بی توجهی به صنایع سنتی خوزستان، نبود مواد اولیه و بازار فروش و جای خالی حمایت‌ها از هنرمندان از جمله عواملی هستند که سبب شده نه تنها کارگاه قزبافی در خوزستان وجود نداشته باشد، بلکه شرایط معدود افرادی که به صورت مستقل و محدود تلاش دارند نبض هنر‌های سنتی را حفظ کنند، جالب نباشد.
قزبافی یا ابریشم بافی از جمله هنر‌هایی است که عمر طولانی و روز‌های پررونقی در خوزستان داشته، اما به دلایل نامعلوم، نشانه‌هایی از تاریخ این صنعت در استان وجود ندارد.
جالب است بدانید که قز در لغت نامه‌های فارسی به معنای ابریشم بدقماش با مرغوبیت کم و در واقع نوعی ابریشم کم ارزش و قیمت است، البته گفته می‌شود که منسوج ابریشم دزفول ساده و سفید رنگ بوده و فقط در قالب ۲ نوع محصول با نام شیله (روسری عربی) و مقنا (روبنده) تولید می‌شد.
هنر قزبافی در خوزستان در انتظار احیا
باید گفت که در گذشته ابریشم بافان علاوه بر این ۲ نوع محصول، چادر قزی تولید می‌کردند، این در حالی است که از یک دهه پیش تاکنون فقط ۲ نفر هنرمند قزباف (ابریشم‌باف) در دزفول مشغول فعالیت بوده‌اند و این شرایط نشان دهنده نبود تلاش منسجم و پایداری برای احیای این هنر در خوزستان است.
از دیگر دلایلی که سبب شده صنعت قزبافی رو به فراموشی برود، وجود منسوجات و محصولات صنعتی مشابه با تنوع زیاد و در طرح و نقش به همراه قیمت مناسب آن‌ها است.
گفته می‌شود تامین مواد اولیه مناسب از دیگر مناطق کشور، بروزرسانی ابزار‌ها و تجهیزات و افزایش بهره وری در تولید، آموزش هدفمند و اصولی علاقمندان به این حیطه، اجرای سیاست‌های تشویقی مانند دریافت مستمری و بیمه تامین اجتماعی برای استادکاران و هنرجویان و مهم‌تر از همه موارد، طراحی و نمونه‌سازی محصولات جدید مناسب‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر برای احیای این هنر و صنعت هستند.
- تحریریه بوتک نیوز
- کد خبر 11866
- بدون نظر
- پرینت
